بررسی همبستگی دما و ارتفاع در ArcGIS
بررسی رابطه یا همبستگی دما و ارتفاع در ArcGIS یکی از موضوعات جذابی است که می تواند برای تحلیلهای اقلیمی استفاده شود. به طور کلی می توان گفت که با افزایش ارتفاع تا حد مشخصی دما نیز کاهش پیدا می کند و برعکس با کاهش ارتفاع در عمده موارد دما افزایشی می شود.
در نتیجه تصمیم گرفتم که در این فیلم آموزشی با بکار گیری دو دیتای رستری تغییرات دما و ارتفاع حوضه آبریز کارون را به صورت عملی بررسی کنم و نهایتاً معادله این رابطه بین دما و ارتفاع را در نرم افزار اکسل بدست آوریم. مراحلی که در این آموزش اجرا می شود:
1- تبدیل نقشه های رستری دما و ارتفاع به نقشه نقطه ای
2- انتقال مقادیر دما و ارتفاع به نقشه نقطه ای
3- تبدیل مقادیر عددی جدول اطلاعاتی به فایل اکسل
4- محاسبه رابطه بین دما و ارتفاع در حوضه آبریز کارون
بررسی همبستگی دما و ارتفاع در ArcGIS
نکته مهمی که باید در این روش دقت کنید این است که دقیقاً برای هر نقطه باید مقدار دما و ارتفاع را داشته باشید، بنابراین بهتر است که پیکسل سایز هر دو نقشه اگر از نوع رستری هستند برابر باشد. هر چند می توان از آمار و اطلاعات ایستگاه های هواشناسی هم استفاده کرد که هم میانگین دمای سالانه و هم مقدار ارتفاع ایستگاه ثبت شده است.
با این حال در مرحله اول باید یکی از نقشه های رستری را تبدیل به یک نقشه نقطه ای کنید. این کار باعث می شود که هر پیکسل نقشه رستری تبدیل به یک نقطه شود.
ابزار Raster to point به راحتی هر نقشه رستری را تبدیل به یک نقشه نقطه ای می کند. این ابزار را از قسمت search باز کنید. در کادر اول باید نقشه رستری را معرفی کنید و در کادر دوم هم مسیر ذخیره این نقشه نقطه ای را برای حوضه آبریز کارون مشخص کنیم.
در مرحله بعدی با استفاده extract multi value to point می توانید مقادیر ارزش هر پیکسل دو نقشه رستری DEM و دما را به این فایل نقطه ای معرفی کنید.
در کادر اول نقشه نقطه ای را مشخص کنید.
در کادر دوم هم دیتاهای رستری ارتفاع و دما را معرفی کنید.
در نتیجه دو فیلد عددی با اسامی دیتاهای ورودی به جدول اطلاعاتی این نقشه اضافه می شود.
محاسبه معادله دما و ارتفاع در اکسل
در گام سوم از بحث بررسی همبستگی دما و ارتفاع در ArcGIS باید این مقادیر موجود در جدول اطلاعاتی به یک فایل اکسل منتقل شود. این کار با ابزار Table to excel انجام می شود.
در پایان در نرم افزار اکسل دو ستون دما و ارتفاع را انتخاب کنید.
کانال یوتیوب آموزشی GIS
از سربرگ insert از بخش chart روش ساخت نمودار نقطه ای scatter را انتخاب کنید.
به این ترتیب نمودار تغییرات این دو متغیر به صورت پراکندگی نقاط نمایش داده می شود.
در این نمودار محور X نشان دهنده تغییرات ارتفاع است. و محور Y نشان دهنده تغییرات دمای حوضه آبریز کارون است.
بنابراین اگر دقت کنید یک رابطه و همبستگی معکوس بین دما و ارتفاع در این منطقه دیده می شود، با افزایش ارتفاع کاهش دما را نشان می دهد.
نهایتاً برای تهیه معادله و شیب خط این رابطه بر روی یکی از نقاط کلیک راست کنید و گزینه add trend line را انتخاب کنید.
نهایتاً با انتخاب گزینه display equation on chart فرمول هم فعال می شود.